Nieuws

In het vandaag verschenen novembernummer van A&MR:
Verscherping nareisbeleid (ve24002285)
Voor meerderjarige kinderen is afgelopen juli het nareisbeleid veranderd. Anne Zwijnenberg en Barbara Bierhuizen zetten de veranderingen op een rij en bespreken de actuele jurisprudentie. Ook analyseren ze het voorheen geldende beleid, omdat daaraan waarschijnlijk nog twee jaar lang nareisaanvragen worden getoetst. Uit hun vergelijking met het oude beleid blijkt dat het nieuwe een verscherping betreft. En ze betwijfelen of de minister onder de Unieburgerrichtlijn de ruimte heeft die ze stelt te hebben.
Geen achteruitgang (ve24002286)
Wat betekent het non-regressiebeginsel in het EU-recht? Wanneer is dat beginsel, veelal uitgewerkt in standstill-bepalingen, relevant in het asiel- en migratierecht? Henri de Waele en Tijn Hendrikx kijken naar de oorsprong, de beleidspraktijk en de handhaving. Het principe pakt op verschillende rechtsgebieden anders uit. Het migratierecht blijkt een ‘natuurlijke habitat’ ervoor te zijn, in het milieurecht wordt het succesvol toegepast, maar in het sociaal recht is het overwegend krachteloos.
Gratis zorg (ve24002287)
Als zij minister was... zou basisarts Sandrine Vollebregt ongedocumenteerden een zorgverzekering geven. Nu hebben zij nauwelijks toegang tot zorg. Dat leidt ook nog tot hogere kosten, omdat door uitstel van behandeling het ziekenhuis vaak de zorg moet verlenen in plaats van de goedkopere huisarts. Vollebregt bepleit de oprichting van een fonds om verzekeraars te compenseren.
Andere EU-lidstaten vertrouwen? (ve24002288)
Staan pushbacks en onrechtmatige detentie in een land eraan in de weg dat een vreemdeling naar dat EU-land wordt teruggestuurd, bij een zogeheten ‘Dublinoverdracht’? Nee, antwoordde het Europese Hof van Justitie eind februari. Maar Meiling Corver zag wel dat het hof een uitzondering maakt als het gaat om structurele gebreken in de ontvangende lidstaat die zouden kunnen leiden tot hele ernstige ‘materiële deprivatie van de vreemdeling’.
En verder:
* schrijft Marq Wijngaarden de tweejaarlijkse Kroniek Openbare orde (ve24002289);
* onderzoeken Charlotte Pelt en Anne Zwijnenberg de zware eisen voor een (jong)volwassene die om gezinshereniging verzoekt voor een (jong)volwassen familielid – denk aan psychische problematiek en noodsituaties (ve24002290);
* ging redactielid Edward van Kempen zelf het migratiepad op en schetst hij in de column hoe hij voor werken in Straatsburg een titre de séjour spécial bemachtigde (ve24002291);
* en hoopt Petra Werkman in het redactioneel dat migratiejuristen in tijden van de aangekondigde asielnoodmaatregelenwet de juridische veerkracht zullen houden ‘om zaken voor te blijven leggen aan de rechter – en niet op te geven (ve24002284).’

De Afdeling Bestuursrechtspraak Raad van State heeft op 30 oktober 2024 uitspraak gedaan over het bij de grens in detentie plaatsen van Oekraïense vreemdelingen die aan de grens asiel aanvroegen en een beroep deden op de zogenaamde Richtlijn tijdelijk bescherming. De minister van Asiel en Migratie mocht deze Oekraïners niet in grensdetentie zetten. De wettelijke grond waarop de Oekraïners in grensdetentie waren gezet is art. 6 lid 3 Vw 2000. Deze bepaling is een omzetting van art. 8 lid 1 onder c Opvangrichtlijn. Uit art. 3 lid 3 van de Opvangrichtlijn volgt dat de richtlijn niet van toepassing is wanneer de Richtlijn tijdelijke bescherming wordt toegepast. In de Richtlijn Tijdelijke Bescherming is geen basis voor het plaatsen van een persoon in grensdetentie. De Oekraïners krijgen een schadevergoeding voor de tijd dat zij onrechtmatig in detentie hebben verbleven.
Zie eerder hierover ook al VK Haarlem 8 juli 2024, JV 2024/193 nt C. Grütters, ve24001647, en VK Haarlem 26 juli 2024, JV 2024/203, ve24001735. 
--- Persbericht Raad van State

In aflevering 14 van Jurisprudentie Vreemdelingenrecht zijn 26 uitspraken en 5 noten verschenen: 
Noot Mark Klaassen over de uitspraken van het zogenaamde jongvolwassenenbeleid, zowel het aangepaste beleid, als het voornemen om gezinshereniging van meerderjarige kinderen te schrappen, zullen ervoor zorgen dat de toetsing aan artikel 8 EVRM nog relevanter wordt in nareiszaken. Noot Corrien Ullersma bij in de uitspraak van de afdeling over beroep niet tijd. Als de IND geen op de voorliggende zaak toegespitste termijn meer vraagt in een dergelijk beroep, en alleen maar een zo lang mogelijke termijn vraagt zonder enige onderbouwing, dan geeft de fifo-aanpak volgens de rechtbank geen aanleiding om tot een andere termijn matrix te komen. Noot Christian van Dijk en Marcella Buijsse in de uitspraak over de praktijk van gestelde alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv) en de gevolgen van een wijziging in de leeftijd, ook met het oog op de mate van rechtsbescherming voor die amv. Noot Robin Barzilay over hoe in het afgelopen jaar er een toename van zaken is die zien op een wijziging van de leeftijd van de asielzoeker van minder- naar meerderjarig. Noot Marcelle Reneman in de uitspraak van de voorzieningenrechter over het verlenen van een mvv-nareis aan een 19-jarige vrouw en haar kind (van één jaar oud) uit Gaza.

In deze derde migratie-update van 2024 geeft Maria Faita, stagiaire bij de Commissie Meijers, een overzicht van de recente ontwikkelingen op het gebied van migratie en asiel in de EU en de wetgevingsvoorstellen van de EU in het derde kwartaal van 2024. In deze update worden onder andere besproken: de conferentie over het nieuwe Asiel- en Migratiepact, georganiseerd door de Commissie Meijers en VluchtelingenWerk Nederland; de benoeming van de nieuwe Commissaris voor Binnenlandse Zaken en Migratie; de implementatie van het Asiel- en Migratiepact; het EU migratiebeleid in Noord-Afrika; de Frontex-operatie in de Opaalkust; de implementatie van de Italië-Albaniëdeal; het strengere migratiebeleid in Nederland; de nieuwste Hofjurisprudentie op het gebied van asiel en migratie; en nieuwe EHRM-arresten op gebied van uitzetting en gedwongen terugkeer.

Advocaat Generaal de la Tour geeft het HvJEU in overweging om de spoedvragen van VK Amsterdam en de ABRvS in de gevoegde zaken C-244/24 (Kaduna) en C-290/24 (Abkez) als volgt te beantwoorden: 
1. Wanneer een lidstaat besluit de facultatieve tijdelijke bescherming vroegtijdig te beëindigen, moet hij ervoor zorgen dat de hem door het Unierecht toegekende beoordelingsmarge niet zodanig wordt gebruikt dat afbreuk wordt gedaan aan de doelstellingen en aan het nuttig effect van richtlijn 2001/55. Die lidstaat moet ook de algemene beginselen van dat recht naleven, waaronder met name het rechtszekerheidsbeginsel en het vertrouwensbeginsel. 
2. Art. 6 van richtlijn 2008/115/EG moet aldus worden uitgelegd dat het eraan in de weg staat dat een onderdaan van een derde land die rechtmatig op het grondgebied van een lidstaat verblijft op grond van de mogelijkheid die deze lidstaat heeft aangewend om hem tijdelijke bescherming te verlenen, het voorwerp uitmaakt van een terugkeerbesluit vóór de datum waarop die bescherming eindigt, ook wanneer de gevolgen van dat besluit tot die datum worden opgeschort en die datum in de nabije toekomst ligt.
Het is nog niet bekend wanneer het HvJEU uitspraak zal doen.

In het vandaag gewezen arrest Ararat beantwoordt het Europese Hof van Justitie de vraag van rechtbank Roermond van 13 maart 2023 (JV 2023/97, ve23000602) of na een hernieuwde vaststelling van onrechtmatig verblijf een nieuwe beoordeling moet plaatsvinden van het risico op refoulement. Het Hof beantwoordt deze vraag bevestigend. Als een terugkeerbesluit is opgeschort en opnieuw ingaat dient de lidstaat opnieuw te onderzoeken of sprake is van een risico op refoulement. Indien de nationale rechter de rechtmatigheid van een dergelijk besluit moet toetsen is deze verplicht om ambtshalve een eventuele schending van het beginsel van non-refoulement vast te stellen.

In aflevering 13 van de Jurisprudentie Vreemdelingenrecht zijn 11 uitspraken en 2 noten verschenen: 
Noot Stefan Kok bij de Afdelingsuitspraak over het recht op subsidiaire bescherming, anders dan de vluchtelingenstatus een door het Unierecht in het leven geroepen recht dat onder internationaal recht over refoulementverboden niet wordt voorgeschreven. Noot Aniel Pahladsingh bij het H.F.-arrest van het HvJEU dat bij de beoordeling van een opheffing van een inreisverbod en de vraag of er een gevaar is voor de openbare orde, de IND uit mag gaan van de 1F-vaststelling in de asielprocedure.

In het vandaag verschenen oktobernummer van A&MR:
Verlengen in Schengen (ve24002037)
Verdragen tussen Schengen- en niet-Schengenlanden maken het voor veel vreemdelingen mogelijk om veel langer dan negentig dagen in Schengengebied te verblijven. Dit kan belangrijk zijn voor muziek- en cultuurgezelschappen, sporters en zakenlieden, maar ook voor vreemdelingen die langer dan negentig dagen bij hun partner willen verblijven. Sander Groen en Esther Wolthuis gingen na hoe bilaterale overeenkomsten dat precies mogelijk maken.
Implementatie Asielpact (ve24002039)
Het Europese Migratie- en Asielpact verandert bestaande verordeningen maar schept ook nieuwe: de Crisisverordening, de Screeningsverordening, de Terugkeergrensprocedureverordening en de Hervestigingsverordening. Lynn Hillary schetst de veranderingen en vernieuwingen en richt zich daarna op de implementatiefase, waarvoor de lidstaten al komende december hun plannen klaar moeten hebben. De lidstaten krijgen minder autonomie, is de voorlopige conclusie.
Inburgering Turkse staatsburgers (ve24002040)
In een zaak over de heringevoerde inburgeringsplicht voor Turkse staatsburgers besliste Rechtbank Den Haag (‘zittingsplaats Rotterdam’) dat die plicht verenigbaar is met de standstill-bepaling en non-discriminatieverboden – geen zorgvuldige beslissing, volgens Ricky van Oers. Zo gaat de rechtbank niet in op de vraag of het onderscheid tussen Turkse imams en bijvoorbeeld Amerikaanse priesters geen ongerechtvaardigd onderscheid op basis van nationaliteit is.
Afhankelijk en meerderjarig (ve24002044)
Een meerderjarig, maar afhankelijk gezinslid kan op grond van de Gezinsherenigingsrichtlijn recht op toelating hebben, ook als de desbetreffende lidstaat de facultatieve richtlijnbepaling hierover niet heeft geïmplementeerd. Eva Bezem juicht deze conclusie van het Hof van Justitie EU toe.
Kroniek toelatingsgronden (ve24002042)
In de kroniek besteedt Sadhia Rafi onder andere aandacht aan: het HvJ EU-arrest dat besliste dat die vrouwen een sociale groep zijn die de fundamentele waarde van gelijkheid tussen vrouwen en mannen aanhangen; aan het arrest over de bescherming van Palestijnse vluchtelingen; en aan de ABRvS-uitspraak over de glijdende schaal onder artikel 15c Definitierichtlijn.
En verder:
* beantwoorden Tisanja Abali, Ime Koster en Petra Werkman de vraag wanneer een studerende Unieburger qua studiefinanciering wordt gezien als migrerend werknemer (ve24002045); 
* voelde Sanni Suhonen zich in Nederland welkom als internationale student, maar viel het haar moeilijk om uit de bubbel van internationale studenten te breken (ve24002046);
* en voorziet Karen Geertsema in het Redactioneel een stormachtige herfst (ve24002036), reden waarom ze eindigt met dichtregels uit 'Herfstdag' van Rilke:

Wie nu geen huis heeft, bouwt het ook niet meer
Wie nu alleen is, zal het nog lang blijven

In aflevering 12 van de Jurisprudentie Vreemdelingenrecht zijn 9 uitspraken en 3 noten verschenen: 
Noot Wil Eikelboom bij het arrest QY van het HvJEU over de internationale beschermingsstatus in een andere lidstaat. Niet alleen moet de IND aan de slag met dit arrest, er is haast geboden. Noot Tesseltje de Lange bij de uitspraak S.N. e.a. van het HvJEU: krijgen derdelander-werknemers die in een andere lidstaat te werk worden gesteld automatisch een afgeleid verblijfsrecht? Het antwoord van het Hof: dat is niet het geval. Voor de volledige uitleg, lees de noot. Noot Gerben Dijkman bij de Afdelingsuitspraak over MOB-meldingen dat met de nuancering van de vaste jurisprudentielijn de Afdeling zeker de scherpe randen heeft verwijderd.

In aflevering 11 van Jurisprudentie Vreemdelingenrecht zijn 18 uitspraken en 5 noten verschenen:
Noot Lynn Hillary bij het arrest X van het HvJEU over de Bossche vraag: Is het interstatelijk vertrouwen ondeelbaar? Kort antwoord: Nee, voor de uitleg bij het lange antwoord lees de noot. Noot Marjoleine Zieck bij het arrest K.L. Een volgende Bossche vraag aan het HvJEU of de internalisering van westerse normen, waarden en gedragingen kunnen worden geschaard onder de beschermingsgrond ‘behoren tot een bepaalde sociale groep’ in de zin van de toepasselijke definitie van vluchteling. Noot Lianne Hooijmans bij het arrest SN en LN over wat het toetsmoment is voor de vraag of UNRWA-bijstand is opgehouden en over in hoeverre algemene omstandigheden ertoe kunnen leiden dat de bescherming van de UNRWA kan worden geacht te zijn opgehouden en op welke manier persoonlijke factoren (zoals minderjarigheid) een rol dienen te spelen. Noot Marcelle Reneman bij de Afdelingsuitspraak waarin zij omgaat over de beoordeling van het risico op indirect refoulement in Dublinzaken naar aanleiding van het arrest van het HvJEU CZA e.a. Tot slot de al eerder voorgepubliceerde noot van Carolus Grütters bij een uitspraak van de VK Haarlem over het opmerkelijk welkom heten van Oekraïners die onder de Tijdelijke beschermingsrichtlijn vallen, door ze een paar dagen in grensdetentie te stellen als ze een asielaanvraag indienen.