Nieuws

In dit nummer onder andere:
- Wanneer is een strafrechtelijk veroordeelde vreemdeling zo’n gevaar voor de openbare orde dat hem de toegang tot een Europees land kan worden geweigerd? Hans van Oort ziet dat het EHRM voor dat gevaar geen strakke criteria heeft opgesteld, maar er zijn wel factoren die vaak terugkomen.
- Polen, Tsjechië en Hongarije weigerden mee te werken aan de herverdeling van asielzoekers. Ze werden voor het Europese Hof van Justitie gedaagd. Henri de Waele bespreekt het arrest van 2 april jl. en zet de uitkomst in de politiek-juridische context.
- Hoever ga je terug om te zien of iemand wel echt Nederlander is? Toen iemand in 2017 zijn Nederlandse paspoort wilde verlengen, werd hem dat geweigerd. De rechter oordeelde dat de IND met het uitpluizen van de oude dossiers tot 1945 wat erg ver ging. Ulli d’Oliveira is het helemaal eens met de kritiek van de rechter. Hij pleit ervoor dat je de Nederlandse nationaliteit kunt verkrijgen als je door de autoriteiten lange tijd als Nederlander bent behandeld.

Nu de eerste fase van het afbouwen van de Europese reisbeperkingen - het opheffen van de interne grenscontroles - in vergaande mate gestart is, komt de Commissie met een mededeling en check-list voor het opheffen van de externe grenscontroles. De Commissie beveelt aan om de tijdelijke beperking van niet-essentiële reizen vanuit derde landen naar EU+ gebied te verlengen tot 30 juni 2020. Vanaf 1 juli 2020 kunnen de reisbeperkingen voor Albanië, Bosnië en Herzegovina, Kosovo, Montenegro, Noord-Macedonië en Servië worden opgeheven. Voor andere derde landen beveelt de Commissie aan de reisbeperkingen te verlengen totdat deze landen op de lijst van landen waarvoor beperkingen kunnen worden opgeheven zijn gezet. Ook moet de categorie van reizigers met een essentiële functie of behoefte worden uitgebreid. De EC benadrukt dat een uniforme en gecoördineerde aanpak noodzakelijk is.

In deze aflevering zeven noten. Een noot van Hermie de Voer bij een arrest van de HR over vaststelling Nederlanderschap en start verliestermijn, dat de persoon in kwestie zelf dacht deze haar Nederlanderschap had verloren wordt door de HR o.a. niet relevant geacht. Een noot van Thomas van Houwelingen en Vera Kidjan bij een Afdelingsuitspraak waar in een complexe casus enkele fundamentele aspecten van het internationaal privaatrecht en het afstammingsrecht worden behandeld. Twee noten van Pieter Krop bij een Afdelingsuitspraak over het nemo tenetur beginsel in een Wav boete zaak en een bij een rechtbank uitspraak over of een zeeschip in een droogdok een vervoermiddel in het internationale verkeer is. Een noot van Mirjam van Riel bij een Afdelingsuitspraak over de (on)mogelijkheid van beroep tegen het laten voortduren van een plaatsing in een EBTL. Een noot van David Kuiper bij de Afdelingsuitspraak van 29 april en over de laatste ontwikkelingen bij bewaring in tijden van corona. Tenslotte een noot van Jeremy Bierbach bij een rechtbank uitspraak over de onmogelijkheid van naturalisatie voor de houder van een 'Chavez-Vilchez vergunning'.

Het voorstel voor een nieuwe Wet Inburgering is bij de TK ingediend. Belangrijkste wijzigingen ten opzichte van het huidige inburgeringsstelsel: er worden drie leerroutes ingevoerd en gemeenten krijgen de regie over de uitvoering van inburgering. Verder moeten gemeenten een inburgeringsaanbod doen aan asielstatushouders en worden inburgeringsplichtige bijstandsgerechtigde asielstatushouders verplicht ontzorgd gedurende zes maanden. Naar verwachting treedt de wet in werking op 1 juli 2021.

Deze vraag behandelen Nadia den Ouden en Esther Wolthuis in de rubriek Vraag en Antwoord van A&MR aflevering 5 die op 16 juni verschijnt. Vooruitlopend op de publicatie van dit nummer is dit artikel alvast vrijgegeven. De auteurs gaan in op de mogelijke gevolgen voor het verblijfsrecht van vreemdelingen wanneer de vreemdeling zelf, diens partner of werkgever een beroep doet op de NOW, Tozo of TOGS. De publicatie heeft betrekking op derdelanders met een vergunning ‘arbeid in loondienst’, ‘arbeid als zelfstandige’ of ‘verblijf bij partner’. 

Na een ongemotiveerde uitspraak in augustus 2019 heeft de ABRvS duidelijkheid gebracht door op 27 mei 2020 op zitting te overwegen dat de enkele stelling van de staatssecretaris dat de mening van de minderjarige vreemdeling over de voorgenomen hereniging met haar meerderjarige broer in Zweden geen afbreuk kan doen aan het vooronderstelde belang dat zij met haar broer wordt herenigd, onvoldoende is. Het gaat erom dat de SvJ&V deugdelijk motiveert waarom het, gelet op de in art. 6 lid 3 Dublinverordening genoemde factoren en de in WI 2019/8 genoemde aanvullende factoren, in haar belang is om Zweden verantwoordelijk te houden voor de behandeling van haar asielaanvraag. Het interstatelijk vertrouwensbeginsel vergt voorts onderzoek of de overdracht o.g.v. art. 8 Dv wel in haar belang is. De staatssecretaris dient zich door de Zweedse autoriteiten te laten informeren of de broer wel in staat is om voor de vreemdeling te zorgen.

De rapportage is uitgebreid met o.a. het aantal beslissingen inzake schrijnendheid (in totaal 5); naturalisatieaanvragen en doorlooptijden van procedures bij de ABRvS. Uit de rapportage volgt dat in vergelijking tot 2018 het aantal reguliere aanvragen met 11% is gestegen terwijl de totale asielinstroom licht is gedaald. Het aantal aanvragen naturalisatie is in 2019 (44.400) aanzienlijk toegenomen ten opzichte van 2018 (26.080). Deze stijging is te verklaren door de toename van naturalisatieverzoeken van Syriërs en Eritreeërs. 

De Afdeling heeft op 20 mei 2020 geoordeeld dat de IND het ten tijde van de besluiten op bezwaar geldende Chavez-Vilchez beleid in WBV 2018/4 heeft mogen toepassen. De vreemdeling heeft verzocht om bewijs van een declaratoir Unierechtelijk verblijfsrecht. Daarop is art. 3.103 van het Vb 2000 niet van toepassing. Door de aanpassing in het WBV 2018/4 kunnen opvoedingstaken met een marginaal karakter niet worden aangemerkt als daadwerkelijke zorgtaken. Het beleid is hiermee in lijn gebracht met het arrest Chavez-Vilchez. De uitspraak van de VK Amsterdam van 1 juli 2019 waarin werd geoordeeld dat sprake was van een aanscherping van beleid is met deze uitspraak vernietigd.

In deze aflevering drie noten. Een noot van David Kuiper over het recht op horen in tijden van corona bij een uitspraak van rechtbank zp Haarlem en eerdere en latere jurisprudentie over dit onderwerp. Een noot van Bahia Aarrass bij een uitspraak van rechtbank zp Utrecht over een verblijf van 45 jaar vanaf het derde levensjaar in het licht van de wetsgeschiedenis van de glijdende schaal openbare orde. Ook hier speelt het horen van de vreemdeling een belangrijke rol. Tenslotte een noot van Pieter Krop bij een zeldzame uitspraak over een bestuurlijke boete voor niet voldoen aan de  informatieplicht. Bij een uitspraak van de rechtbank Den Haag voor het te laat melden van de beëindiging van de relatie.

Het Hof van Justitie EU heeft op 14 mei 2020 in een spoedprocedure geoordeeld dat migranten in een detentie-inrichting in Röszke aan de Servisch-Hongaarse grens op grond van Europees recht niet langer dan vier weken gedetineerd mogen worden. De asielaanvragen waren niet-ontvankelijk verklaard waarna in de terugkeerbesluiten de landen van terugkeer gewijzigd zijn in de landen van originele herkomst.
In antwoord op de vragen van de Hongaarse rechters oordeelt het Hof dat deze de detentie moeten opheffen of wijzigen ook al zijn ze daar volgens de Hongaarse regels niet toe bevoegd. Het Europese recht heeft voorrang en de Hongaarse rechters kunnen dan zelf in de zaak voorzien. Hetzelfde geldt voor de verzoeken om bescherming van de migranten. Een nieuwe aanvraag moet in behandeling worden genomen omdat deze uitspraak van het Hof een nieuw feit is.
Aangezien het een spoedprocedure betreft is de uitspraak vooralsnog alleen in het Frans beschikbaar. Zie voor de Nederlandse samenvatting van het Engelse persbericht 'Aanvullende opmerkingen' onder het document.