Nieuws

Anders dan eerder aangekondigd bestaat er niet langer overeenstemming over de aanpassing van het Verdrag. Reden hiervoor is aanvullende eis van Marokko om de reikwijdte van het verdrag uit te breiden naar de Westelijke Sahara.

JV 2015 afl. 16 van 11 december 2015 met vijf annotaties is verschenen. De uitspraken en noten zijn in Migratieweb opgenomen.

De commissie Wolfsen adviseert o.m. de raad voor rechtsbijstand samen te voegen met het Juridisch Loket, meer de regie te geven en de eigen bijdragen te laten innen. Die kunnen omlaag. Advocaten krijgen een rol in de eerste lijn, worden geacht een gemengde praktijk te voeren en mogen in een beperkt aantal rechtsgebieden op toevoeging werken. De puntentoekenning moet geëvalueerd worden.

De commissie heeft o.a. de uitgavenontwikkelingen in de gesubsidieerde rechtsbijstand van 2002 t/m 2014 onderzocht. De totale uitgaven (door het Ministerie) t.b.v. het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand stegen tussen 2002 en 2013 van € 329 mio naar € 469 mio. De uitgaven van de raad voor rechtsbijstand (RvR) aan het stelsel namen toe van € 454 mio in 2009 naar € 496 in 2013. Vanaf 2013 dalen de uitgaven. In het asiel- en vreemdelingenrecht liepen de uitgaven in de onderzochte periode flink terug, met sterke schommelingen in het asielrecht.
De commissie benoemt acht ijkpunten voor een duurzaam stelsel en doet o.m. de volgende voorstellen:
In de eerste lijn moet de werkwijze veranderen, de kwaliteit van de hulp/bijstand worden versterkt en de regie worden verbeterd. Hiertoe moeten de RvR en het JL worden samengevoegd, met behoud van beide namen. De toevoeging voor lichte advieswerkzaamheden kan komen te vervallen. Daarvoor in de plaats komt het tegen een redelijke vergoeding verrichten van eerstelijnswerk door eerstelijnsadvocaten en medewerkers van het JL. Voor een eenvoudige behandeling in de eerste lijn betaalt een rechtzoekende in principe een eigen bijdrage, die te vergelijken is met de huidige eigen bijdrage voor een lichte adviestoevoeging.
Is tweedelijnshulp redelijk en noodzakelijk, dan kan de rechtsbijstandsverlener online een aanvraag indienen die de RvR v.z.v. nog nodig toetst. Bij verwijzing door een eerstelijns rechtsbijstandsverlener of JL-medewerker, neemt de RvR diens advies in beginsel over. Als een toevoeging wordt geweigerd en een rechtzoekende is het daarmee oneens, moet een snelle toets bij de Vzr mogelijk zijn, zonder hoger beroep.
Het is raadzaam te verkennen of de RvR contracten kan sluiten met (een collectief van) rechtsbijstandsverleners.
De deskundigheidseisen die op de verschillende rechtsgebieden aan rechtsbijstandsverleners worden gesteld zouden meer dan nu het geval is op een vergelijkbaar niveau moeten liggen en moeten gemiddeld genomen worden aangescherpt. De commissie beveelt aan het aantal rechtsterreinen waarin men actief mag zijn binnen het stelsel te limiteren. Het instrument van peer review dient voor de advocatuur te worden uitgebreid. Voorts wordt aanbevolen een periodiek, onafhankelijk onderzoek naar de kwaliteit van advocaten, waarvan de resultaten openbaar zijn.
De puntentoekenning, alsook de grens voor bewerkelijke uren, dient te worden geëvalueerd en waar nodig herijkt. Het is aan te bevelen een periodiek tijdschrijfonderzoek te organiseren.
De advocaat moet voor het verlenen van gesubsidieerde rechtsbijstand een redelijke vergoeding krijgen. De commissie komt een vergoeding van € 102,50 (excl. btw) per punt als redelijk voor. Al adviseert zij de huidige vergoeding niet te verlagen. Een gemengde praktijk moet het uitgangspunt zijn, met een mix van 75% van de declarabele uren op toevoeging en 25% voor betalende cliënten. De publieke financiering rechtvaardigt dat een plafond wordt gesteld aan de omzet die uit het stelsel kan worden verworven. Voorgesteld wordt een jaarlijkse 'cap' van 900 uren/punten. In de voorstellen van de commissie zijn ook in de eerste lijn advocaten werkzaam. Voor frequent voorkomende zaken in het eerstelijnswerk zal veelal een vaste vergoeding per dagdeel het meest doelmatig zijn. De vergoedingen zouden de ontwikkelingen van de ambtenarensalarissen moeten volgen.
Het incasseren van de eigen bijdragen en proceskostenveroordeling dient te worden ondergebracht bij de RvR. Het op gemeentelijk niveau vergoeden van de eigen bijdrage via de bijzondere bijstand is principieel onjuist.
Als sterke, onafhankelijke, regievoerende rechtsbijstandsorganisatie moet de RvR o.m. het overzicht houden over vraag en aanbod en de kwaliteit van de rechtsbijstand nauwlettend bewaken. Het is wenselijk dat de zelfstandige positie van de RvR juridisch wordt geaccentueerd en de RvR eigen budgettaire verantwoordelijkheid krijgt.

Kamerbrief met aankondiging invoering van een sporenbeleid bij de afhandeling van asielprocedures en over het wijzigen van termijnen bij aanvragen i.h.k.v. nareis. Onder meer zal bij evident kansrijke asielaanvragen in beginsel niet langer recht op gefinancierde rechtsbijstand bestaan.

Gelet op de door de vreemdeling overlegde stukken had de Staatssecretaris beter moeten motiveren dat de overdracht niet in strijd is met art. 3 EVRM, in het bijzonder waar het de opvangcapaciteit, leefomstandigheden en de procedure in Hongarije betreft.

De Staat is niet verplicht om niet rechtmatig in Nederland verblijvende meerderjarige vreemdelingen onvoorwaardelijke opvang te bieden. In beginsel kan de opvang in een vrijheidsbeperkende locatie. Behoudens bijzondere omstandigheden mag daarbij worden geëist dat de vreemdeling meewerkt aan zijn vertrek.

De MvV&J kondigt drie maatregelen aan waardoor houders van een asielvergunning en hun nagereisde gezinsleden hun verblijfsvergunning eerder zullen verliezen na een veroordeling voor een misdrijf.

Naar aanleiding van het arrest K & A overweegt de Afdeling in de zaak A dat het inburgeringsvereiste niet zonder meer in strijd is met art. 7 lid 2 Gezinsherenigingsrichtlijn, maar wel aanpassing behoeft. De Staatssecretaris, die dit erkent maar nog niet kan concretiseren hoe e.e.a. wordt aangepast, moet binnen 16 weken een nieuw besluit nemen.

De Afdeling heeft op 18 november 2015 drie uitspraken gedaan over ontheffing van griffierecht in vreemdelingenzaken. De vreemdeling die een beroep doet op betalingsonmacht en behoort tot de categorie rechtzoekenden, waarvoor het inkomen niet van belang is, hoeft niet aannemelijk te maken dat hij geen gelden kan genereren.

De vreemdeling voert in zijn enige grief aan dat de Rb. zijn beroep op het bestaan van betalingsonmacht van de griffierechten ten onrechte niet heeft gehonoreerd. Wegens zijn verblijf in een psychiatrische kliniek en het leefgeld van €13,- per dag staat hem geen effectief rechtsmiddel ten dienste indien hij wordt verplicht een bedrag van €160,00 aan griffierecht te betalen. O.g.v. art. 8.41 lid 6 AWB kan betaling achterwege worden gelaten indien dit onmogelijk of uiterst moeilijk is. Dit volgt zowel uit de uitspraak van Afdeling van 6 maart 2013 (JV 2013/154, ve13000542) als het arrest van de HR van 20 februari 2015 (JV 2015/110,ve15000565). Uit een uitspraak van CRvB (ve15000580) volgt hoe een beroep op betalingsonmacht door bestuursrechters moet worden behandeld.
Maakt een natuurlijke persoon aannemelijk dat zijn netto-inkomen, in de periode vanaf de datum waarop hij voor het eerst op het verschuldigde griffierecht is gewezen tot de datum waarop het griffierecht uiterlijk moet zijn betaald, lager is dan 90% van de bijstandsnorm voor alleenstaanden en hij niet beschikt over vermogen waaruit het griffierecht kan worden betaald, dan wordt vooralsnog van heffing van het griffierecht afgezien. De gezinssamenstelling van de rechtzoekende is niet van belang. Het inkomen en vermogen van een evt. fiscale partner telt mee. De vreemdeling dient dit verzoek zo snel mogelijk kenbaar te maken met vermelding van persoonsgegevens van zowel de vreemdeling als de partner.
Maakt rechtzoekende echter aannemelijk dat hij uitsluitend is aangewezen op verstrekkeningen als bedoeld in de ROA of Rva, hij in detentie verblijft, geen inkomsten uit arbeid heeft en geen recht op een sociale zekerheidsuitkering, is een eigen verklaring omtrent afwezigheid van vermogen voldoende.
Aangezien vreemdeling ten tijde van het belang leefgeld ontving en verbleef in een psychiatrische kliniek, valt hij onder één van de bovengenoemde categorieën. Het is daarom alleen van belang of de vreemdeling over vermogen beschikt. Doordat de Rb. in zijn overweging heeft meegenomen of vreemdeling in staat is gelden te generen d.m.v. sparen, hulp van derde of aangaan van een lening, heeft de Rb. in strijd gehandeld met art. 8.41 lid 6 Awb.
Hoger beroep vreemdeling kennelijk gegrond; vernietigt VK Zwolle 1 juli 2014, AWB 14/8687; wijst zaak terug.

JV 2015 afl. 15 van 20 november 2015 met twee annotaties is verschenen. De uitspraken en noten zijn in Migratieweb opgenomen.