Nieuws

De Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State (ABRvS) heeft op 1 september 2021 het Hof van Justitie EU in een verwijzingsuitspraak een prejudiciële vraag gesteld over de uitleg van de artikelen 27 lid 3 en 29 van de Dublinverordening. Schort een door de Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid verzochte voorlopige voorziening bij een hoger beroepsrechter de overdrachtstermijn van Dublin op? De ABRvS vraagt het Hof deze vraag te voegen bij haar eerdere vraag aan het Hof over over de overdrachtstermijn, aangezien in die zaken ook voorlopige voorzieningen gevraagd zijn door de staatssecretaris aan de Afdeling.

Deze week zijn berichten verschenen in de media, waarin naar voren is gekomen dat door een in november 2020 doorgevoerde 'beleidsaanpassing' (opgenomen in de niet openbare Handvatten nareis) veel amv's niet langer in aanmerking komen voor gezinshereniging met hun ouders. In 2019 werd besloten op een individuele zaak die dusdanig afwijkt van de gebruikelijke gang van zaken dat van de IND in redelijkheid niet gevraagd kon worden het gewenste nareisverzoek te honoreren. Vervolgens is de IND, met het oog op rechtsgelijkheid, in enkele vergelijkbare gevallen tot eenzelfde oordeel gekomen, waarmee deze werkwijze meer generiek werd gehanteerd. Naar aanleiding van een, op verzoek van de staatssecretaris opgemaakte, recent verschenen inventarisatie heeft deze op 24 augustus 2021 besloten af te zien van de generieke werkwijze en deze slechts toe te passen in gevallen waarin evident geen sprake is van “alleenstaand”, conform het advies in de inventarisatie.

De IND stuurt een speciaal team naar de tijdelijke noodopvang voor Afghaanse evacués in Marnewaard, alwaar zij ter plekke de asielaanvragen in behandeling nemen. In het team, bestaande uit ongeveer 20 medewerkers, zitten experts die eerder al de Tolkenregeling uitvoerden. Daarnaast is de IND actief op Schiphol.

Dit kondigt de SvJ&V aan in een Kamerbrief van 11 augustus 2021. Hoewel in het huidige beleid al rekening wordt gehouden met de precaire situatie in Afghanistan en er veel groepen zijn aangemerkt als risico- en kwetsbare minderheidsgroep, is de situatie in Afghanistan zodanig aan verandering onderhevig en de ontwikkelingen voor de komende periode dermate onzeker, dat besloten is tot het instellen van een vertrek- en besluitmoratorium.

In deze uitspraak van 4 augustus 2021 van de ABRvS gaat het om de vraag of de staatssecretaris deugdelijk gemotiveerd op de overgelegde stukken is ingegaan en of hij ze bij de beoordeling van de geloofwaardigheid van de door de vreemdeling gestelde seksuele gerichtheid integraal heeft bezien in relatie tot de door de vreemdeling afgelegde verklaringen. De staatssecretaris heeft echter het overgelegde bewijs terzijde geschoven met een enkele verwijzing naar de ontoereikende verklaringen van de vreemdeling zelf. Hij moet zijn besluit op dit punt dan ook, eventueel na nader onderzoek en een aanvullend gehoor, beter motiveren. Eveneens biedt dit gelegenheid om de uitkomst van de procedure van de gestelde partner van de vreemdeling te betrekken bij de beoordeling.

In een tweetal uitspraken van heden heeft de Afdeling geoordeeld dat de SvJ&V beter moet motiveren waarom vreemdelingen die hier asiel aanvragen, maar al bescherming genieten in Griekenland, terug kunnen keren. Griekse autoriteiten kunnen in de praktijk vaak niet voorkomen dat deze zogenoemde statushouders in een situatie terechtkomen waarin zij niet kunnen voorzien in de belangrijkste basisbehoeften. Er zijn al jaren zorgen over de situatie voor statushouders in Griekenland. Eerder oordeelde de Afdeling nog dat de situatie weliswaar moeilijk is, maar dat zij nog altijd terug konden keren. Door nieuwe ontwikkelingen komt de Afdeling nu tot een ander oordeel. De uitspraken hebben ook gevolgen voor asielaanvragen van andere statushouders die een verblijfsvergunning in Griekenland hebben.

Aflevering 10 van JV bevat vijf noten over diverse onderwerpen. Karen Geertsema bespreekt een Hofarrest waarin het Hof heeft geoordeeld dat de Staat bij een opvolgende aanvraag om internationale bescherming bewijs niet zomaar terzijde kan schuiven enkel omdat de authenticiteit van het document niet kan worden vastgesteld. Vervolgens gaat Lineke Blijdorp in op een tweetal Afdelingsuitspraken over bekeerlingen. In de eerste uitspraak is geoordeeld dat de SvJ&V kenbaar moet motiveren wat zijn standpunt is m.b.t. de verklaringen in de elementen kennis van het geloof en de ontplooide activiteiten, ook indien hij een doorslaggevend gewicht toekent aan de ontoereikende verklaringen over de motieven voor en het proces van bekering. In de tweede werd onvoldoende rekening gehouden met de persoonlijke achtergrond van de vreemdeling. Vervolgens schrijft Gerben Dijkman een noot bij de uitspraak van VK Amsterdam, waarin deze het beroep op privéleven ex art. 8 EVRM gegrond heeft verklaard van twee Marokkaanse vrouwen die op zeer jonge leeftijd naar Nederland zijn gekomen en het grootste deel van hun leven in Nederland hebben doorgebracht, maar geen rechtmatig verblijf hadden. Gerard-René de Groot gaat in op een uitspraak van Rb Den Haag waarin de Nederlandse nationaliteit niet van rechtswege is verloren ondanks het hebben van een dubbele nationaliteit. Tot slot bespreekt Tesseltje de Lange een uitspraak van VK Haarlem over de verklaring van een deskundige begeleider van een innovatieve start-up en of deze wel zomaar terzijde had mogen worden geschoven.

In deze speciale aflevering van A&MR zeven internationale speurtochten rond kernarresten van het Europese Hof van Justitie. In welke context kwamen de uitspraken tot stand? Welk effect hadden ze in het ‘land van herkomst’ en hoe pakten ze uit in Nederland? 
* Metock: Aleksandra Jolkina beschrijft de veranderingen in wetgeving over gezinshereniging in het VK, Ierland en Denemarken als gevolg van dit arrest. Kees Groenendijk laat zien hoe door het arrest de EU-Gezinsherenigingsrichtlijn in Europa de algemene minimumnorm voor gezinshereniging werd. (ve21002174)
* Touring Tours und Travel: Marlene Stiller maakt duidelijk dat ondanks deze uitspraak aan de Duitse binnengrenzen nog allerlei controles plaatsvinden. Maartje van der Woude vertelt hoe de controles aan Nederlandse grens nogal eens worden gebruikt in de opsporing, mede op basis van etnisch profileren. (ve21002175)
* Khachab: Carlos Oviedo Moreno ziet de uitspraak als een waarschuwing voor een strikte interpretatie van de voorwaarden voor gezinshereniging. Marianne Wiersma concludeert dat er in de Nederlandse praktijk pijnpunten zijn waardoor het beleid waarschijnlijk in strijd is met het Unierechtelijk evenredigheidsbeginsel. (ve21002178)
* Torubarov: Julia Ivan concludeert dat het HvJ EU met dit arrest een duidelijke boodschap heeft afgegeven, in lijn met andere uitspraken die proberen het Hongaarse asielsysteem weer op de rails te krijgen. Willem Hutten ziet in de beginselen en doelstellingen van het EU Handvest die het Hof aanhaalt, sterke argumenten voor een actievere asielrechter. (ve21002179)
* Y en Z: Janna Wessels vraagt zich af of de strikte interpretatie die de Duitse rechtbanken gaven aan Y en Z in overeenstemming is met het EU recht. Stefan Kok en Sadhia Rafi concluderen dat de Afdeling te hoge eisen stelt aan het belang dat een asielzoeker hecht aan een overtuiging.
* Haqbin: Helena de Vylder zet uiteen dat de vereiste ‘menswaardige levensstandaard’ in België vooralsnog een lege huls blijft en dringend zou moeten worden uitgewerkt. Nederland doet het iets beter, blijkt uit Lieneke Slingenbergs beschrijving van de verschillen. (ve21002181)
* OA: Samantha Velluti onderzoekt wat Britse en Duitse rechters met de uitspraak deden. Younous Arbaoui betreurt dat het arrest niet duidelijk maakt of een effectief rechtsstelsel altijd vereist is, of dat, zoals Nederlandse rechters geregeld aannemen, overheidscampagnes en ngo’s dat stelsel kunnen vervangen. (ve21002182)
* Verder in dit nummer het laatste redactioneel van voorzitter Ashley Terlouw (ve21002172), een introductie van Jasper Krommendijk (ve21002173) en een column van Jesse Claassen (ve21002184). Ten slotte bevat deze aflevering een in memoriam aan Loes Vellenga, die op 19 mei 2021 onverwachts overleed (ve21002183).

In de uitspraak van heden heeft de Afdeling geoordeeld dat de SvJ&V beter moet motiveren of VN-organisatie UNRWA in staat is om Palestijnse vluchtelingen in de Gazastrook te beschermen. De Afdeling oordeelt dat de SvJ&V in haar besluit geen inzicht heeft gegeven hoe zij beoordeelt of de UNRWA in staat is om Palestijnse vluchtelingen in de Gazastrook te beschermen. Ook heeft de SvJ&V onvoldoende uitgelegd hoe zij de informatie heeft beoordeeld die de vreemdeling heeft gegeven. Daarom zet de Afdeling een streep door het besluit van de SvJ&V. De SvJ&V moet binnen zestien weken opnieuw beslissen en moet daarbij rekening houden met de huidige ontwikkelingen in de Gazastrook, waaronder de recent weer opgelaaide vijandelijkheden tussen Israël en Hamas en de berichten dat de VS een deel van hun financiering van de UNRWA zullen hervatten.

In een brief van de SvJ&V, waarin de Kamer over diverse onderwerpen in het migratiebeleid op de hoogte wordt gesteld, is aangekondigd dat ook overige Ranov-vergunninghouders in de optie- en naturalisatieprocedure vrijgesteld worden van de documenteis en de afstandsverplichting. De eerder aangekondigde versoepeling gold alleen voor een beperkte groep (jongvolwassenen). Deze beleidswijziging zal per 1 november 2021 worden ingevoerd. In verband met de beleidsaanpassing zal tijdelijk niet beslist worden op dergelijke naturalisatieverzoeken.